Kino w Katowicach
Kina studyjne i kinowe multipleksy na terenie Katowic
Kina studyjne i kinowe multipleksy na terenie Katowic
Za pierwsze stacjonarne kino w Katowicach uznawane jest "Welt-Theater", uruchomione w marcu 1907 roku przy Friedrichstrasse 10 (obecna ul. Warszawska). Złożycielem kina był Reinold Julius Eckerich, który swoje kina prowadził również w innych pruskich miastach. Kolejne kino powstało w 1909 roku - było to kino "Colosseum", czyli obecne kino "Światowid" przy ul. 3 Maja. Już rok później otwarto pierwszy w Katowicach multipleks, jeśli tak można nazwać na pewno bardzo nowoczesne, klimatyzowane, dwusalowe kino "Capitol". W 1913 roku w efektownym, wolnostojącym budynku uruchomiono kino "Kammer-Lichtspiele", czyli dzisiajsze "Rialto" przy ul. Św. Jana. Kolejnymi kinami były "Palast Theater" (obecna ul. Mielęckiego) i "Apollo" (przy ul. Staromiejskiej), a także kilka mniejszych kin, które przed wojną działały przy obecnej ul. 3 Maja, takie jak "Central Kino", "Volks Kino" i "Union". Poza "właściwymi" Katowicami, czyli poza obecnym Śródmieściem, we wszystkich innych dzielnicach, z których część miało wcześniej status miast, funkcjonowały mniejsze kina, a także gospody z salami gdzie urządzane były przewoźne kina. Z kin już nie działających na pewno warto wspomnieć duże kino "Zorza", którego sala przy ul Matejki, podobnie jak w przypadku dawnego kina "Capitol" jest wykorzystywana przez klub muzyczny.
Pierwsza publiczna projekcja wykonanego kinematografem filmu odbyła się 28 grudnia 1895 roku w paryskim Salonie Indyjskim Grand Cafe, gdy wyświetlono dwuminutowy obraz pt. "Wyjście robotników z fabryki Lumière w Lyonie". Data ta oficjalnie uznawana jest za moment narodzin kina. Początkowo rejestrowano na tasmie filmowej wydarzenia dokumentalne (np. "Wjazd pociągu na stację w Ciotat", "Karmienie dziecka"). I chociaż za pierwszy, inscenizowany film fabularny uznaje się "Polanego ogrodnika" z roku 1895, to dopiero na początku XX wieku zaczęto tworzyć filmy opowiadające jakieś historie, nie zaś tylko odtwarzające realne wydarzenia. Pionierem takich filmów był Georges Melies, autor "Podróży na księżyc" z 1902 roku. Melies wykorzystał po raz pierwszy triki i efekty specjalne. Do roku 1910 istniały już tysiące sal kinowych w Ameryce i Europie, a w 1912 roku nakręcono pierwsze filmy pełnometrażowe. Obecnie na całym świecie można zaobserwować ekspansję sieci nowoczesnych kin wielosalowych (tzw. multipleksów), które powstają najczęściej przy centrach handlowych - jednocześnie z rynku wypierane są niewielkie kina tradycyjne. Jedną z reakcji na rozwój multipleksów jest przekształcanie się części kin, zwłaszcza wielkomiejskich, w tzw. arthouse'y, czyli kina artystyczne, które stawiają na ambitny repertuar i puszczają filmy, które często nie są w ogóle wyświetlane w multipleksach, m.in. filmy niskobudżetowe, dokumentalne, klasykę kina itp. Rozwijają się także różnorodne kina cyfrowe - 3D, 4D oraz kina wielkoformatowe - IMAX.