Dąb

Dzielnica Katowic z najstarszą historią

Charakter dzielnicy Dąb nadaje jej przemysł i zespoły osiedli mieszkaniowych dla robotników wybudowanych w różnych okresach. Przez dzielnicę przebiega droga stanowiąca główną poza autostradą oś kołową wschód-zachód. W dzielnicy znajduje się wiele wartościowych zabytków przemysłu.

Dzielnica leży w sąsiedztwie centrum miasta, przy granicy miasta z Chorzowem i jednocześnie kompleksem Wojewódzkiego Parku kultury i Rozrywki, po północnej stronie rzeki Rawy.

Najciekawsze w Dębie

Dąb jest jedna z najstarszych dzielnic Katowic i zarazem jedną z najbardziej rozwiniętych. W centralnym punkcie dzielnicy i zajmując znaczny jej obszar, znajduje się jedno z największych centrów handlowych w Polsce - Silesia City Center. Nie jest to tylko miejsce zakupów, ale także wielka przestrzeń gastronomii i rozrywki. Centrum może być też niespodzianką dla miłośników górnictwa, ponieważ Silesia City Center znajduje się na terenie dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Gottwald”, co nadaje mu wyjątkowy, postindustrialny charakter. W jego obszarze można zobaczyć zachowane elementy dawnej architektury kopalnianej, takie jak wieża szybowa „Jerzy” wraz z budynkiem maszynowni, w której urządzono kaplicę.

Jednym z ważniejszych punktów dzielnicy jest położony obok Park Śląski, który chociaż należy do sąsiedniego miasta, Chorzowa, to w istotnej części powstał z dawnego obszaru katowickiego Dębu. Ten rozległy kompleks wypoczynku i rekreacji jest jednym z największych parków w Europie. W jego granicach znajduje się wiele atrakcji, takich jak duży park rozrywki (Wesołe Miasteczko), Śląski Ogród Zoologiczny, Planetarium Śląskie czy Stadion Śląski. Park jest doskonałym miejscem na spacer, jazdę na rowerze czy piknik, oferując jednocześnie różnorodne możliwości kulturalne i edukacyjne.

Załęże
Os. Witosa
Os. Tysiąclecia
Dąb
Wełnowiec-Józefowiec

Kolejnym ciekawym miejscem w Dębie jest ceglany, neogotycki kościół św. Jana i Pawła Męczenników, której wieża niegdyś górowała nad dzielnicą, a obecnie konkuruje z powstałymi obok wysokimi szklanymi biurowcami. Świątynia została wzniesiona w latach 1902–1904 i jest charakterystyczną punktem na mapie dzielnicy, znajdując się przy ważnym rozwidleniu Drogowej Trasy Średnicowej (DTŚ), najważniejszej w Metropolii GZM trasy drogowej wschód-zachód, a która biegnie przez sam środek dzielnicy Dąb.

Warto również wspomnieć o historycznej zabudowie Dębu, która oddaje charakter dawnych górniczych osiedli. W dzielnicy można znaleźć liczne familoki, czyli budynki mieszkalne charakterystyczne dla robotniczych osiedli na Górnym Śląsku, a także wiele wiekowych kamienic i budynków użyteczności publicznej. Spacerując po Dębie, można wręcz namacalnie poczuć ducha przeszłości i zobaczyć, jak industrialne dziedzictwo regionu łączy się z nowoczesnością.

Symbol Dębu

Kompleks biurowców Silesia Business Park stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów na mapie dzielnicy Dąb. Kompleks składa się z czterech charakterystycznych budynków, nazywanych żartobliwie „Tiramisu” ze względu na pasiaste elewacje przypominające warstwy tego popularnego deseru. Budynki mocno wyróżniają się w otoczeniu - mają bardzo prostą, ale jednocześnie estetyczną formę, a ich szklane fasady odbijają światło, nadając im lekkości i czyniąc te budynki niezwykle fotogenicznymi. Na uwagę zwraca bardzo bliskie sąsiedztwo XIX-wiecznego ceglanego kościoła, które daje tym biurowcom dodatkowy bardzo atrakcyjny wizualnie kontekst.

Biurowce „Tiramisu” położone są bezpośrednio przy ruchliwej, wielopasmowej Drogowej Trasie Średnicowej (DTŚ), będącej swoistą międzymiastową autostradą Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Czyni to owe budynki wyjątkowo rozpoznawalnymi nie tylko w Katowicach, ale też w całym regionie. Same biurowce natomiast, dzięki swojemu położeniu w sąsiedztwie Silesia City Center, stanowią atrakcyjne miejsce pracy, z łatwym dostępem do licznych udogodnień, w tym restauracji, sklepów i terenów rekreacyjnych. Dla Dębu biurowce są też wymownym świadectwem otwarcia się na inny, już nie przemysłowy, profil zawodowy dzielnicy.

Historia katowickiej dzielnicy Dąb

Dąb to najstarsza dzielnica Katowic, a jej historia sięga Średniowiecza. Pierwsze wzmianki o Dębie pochodzą z 1299 roku, co czyni ją jedną z najstarszych miejscowości w tej części Górnego Śląska. Przez wieki Dąb był niewielką wsią rolniczą, która rozwijała się w cieniu większych ośrodków. Dopiero w XIX wieku, wraz z industrializacją regionu, osada zaczęła się dynamicznie zmieniać. Ważnym impulsem rozwoju była budowa pobliskiej linii kolejowej Wrocław-Mysłowice oraz odkrycie bogatych złóż węgla kamiennego, co przyciągnęło inwestorów oraz robotników z innych miejscowości.

W drugiej połowie XIX wieku Dąb stał się znacznym ośrodkiem przemysłu. Powstały kopalnie oraz huty, w tym najważniejsza kopalnia „Eminencja” (później „Gottwald” i „Kleofas”) oraz huta „Baildon”, które na dziesięciolecia zdominowały krajobraz dzielnicy. W tym czasie nastąpił również rozwój infrastruktury i zabudowy mieszkaniowej oraz budowa obiektów użyteczności publicznej. W 1924 roku Dąb został włączony do Katowic, co przyspieszyło jego modernizację i integrację z coraz bardziej rozwijającym się miastem.

Po II wojnie światowej dzielnica kontynuowała rozwój, a od lat 90-tych XX wieku przemysłowy charakter stopniowo ustępował miejsca innym funkcjom. Zamknięcie kopalni i restrukturyzacja przemysłu w kluczowy sposób wpłynęły na zmianę oblicza Dębu. Ważnym momentem było przekształcenie z początkiem XIX wieku ogromnego terenu dawnej kopalni „Eminencja” w Silesia City Center – nowoczesne centrum handlowe, które stało się symbolem postindustrialnej transformacji. Dzisiejszy Dąb jest nowoczesną wielofunkcyjną dzielnicą, zachowując ślady swojej ciekawej przeszłości w architekturze i układzie urbanistycznym.