Remont zabytkowej świątyni w Parku Południowym
Drewniany kościół Michała Archanioła na wzgórzu Parku Południowego (Kościuszki) liczy sobie przeszło pół tysiąca lat i jest najstarszą istniejącą budowlą w Katowicach. Nie dziwi więc, że kościół ten jest wyjątkowo cennym zabytkiem Katowic. Ale jakim cudem coś tak starego i okazałego powstało podczas kiedy nie było nawet wsi Katowice.
W roku 1510, kiedy wybudowano ów drewniany kościół Katowice nie istniały - mała wioska Katowice powstała dopiero kilkadziesiąt lat później, jako część osady Kuźnica Bogucka, która to należała do innej wsi - Bogucice. Skąd zatem wziął się w tym miejscu tak stary drewniany kościół? Świątynia została kupiona przez Katowice od budującej nowy kościół parafii w Syryni przy czeskiej granicy.
Po rozebraniu drewnianego kościoła na części został on przewieziony do Katowic w sierpniu 1938 roku, a następnie ustawiono go w najwyższej części parku w miejscu rozebranej pięć lat wcześniej wieży Bismarcka. Świątynia szczęśliwie przetrwała II wojnę światową i do dzisiaj jest własnością miasta, będąc filią Muzeum Historii Katowic. Kościół jest również czynną świątynią katolicką utworzonej w 1981 roku parafii św. Michała Archanioła.
Trwają prace restauracyjne przy zabytkowym kościele pw. św. Michała Archanioła w parku im. Tadeusza Kościuszki. Inwestycja ma zapewnić trwałość obiektu na kolejne dekady i obejmuje m.in. konserwację konstrukcji, wymianę poszycia dachowego oraz zabezpieczenia przeciwpożarowego. Zakończenie prac planowane jest na IV kwartał przyszłego roku.
Zespół kościelny w Parku Kościuszki znajduje się pod opieką Muzeum Historii Katowic i udostępniany jest pobliskiej Parafii św. Michała Archanioła w Katowicach. Jednak z uwagi na trwające roboty budowlano-konserwatorskie, teren kościoła został wyłączony z użytkowania i obecnie jest niedostępny dla wiernych oraz zwiedzających.
Prace rozpoczęły się od pozbycia się szkodników żyjących w drewnie, z którego zbudowany jest sam kościół oraz elementy jego wyposażenia. W tym celu kościół został przykryty szczelną folią i wypełniony fosforowodorem. Kolejne etapy to impregnacja bakteriobójcza oraz wymiana gontów. Zakres prac obejmuje też takie działania, jak reparacja i konserwacja okładzin z gontów i desek wraz ze ścianami, konserwacja zachowawcza znajdujących się na ścianach polichromii oraz wymiana instalacji elektrycznej. Zostanie też wymieniony system sygnalizacji pożaru, utrzymania monitoringu i powiadamiania straży pożarnej, a także zainstalowane zostaną nowe systemy: sygnalizacji napadu i włamania oraz gaśniczy wykorzystujący niskociśnieniową mgłę wodną.
Umowa na przeprowadzenie restauracji kościoła została podpisana z wykonawcą TERMO KLIMA MK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka jawna na okres 13 miesięcy, a jej wartość to ponad 5,5 mln zł. Ponad 60% wartości inwestycji, czyli 3,5 mln zł, to dofinansowanie, jakie miasto pozyskało na ten cel z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Umowa przewiduje opracowanie kompleksowej dokumentacji projektowej dla zespołu kościelnego, obejmującego drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła, dzwonnicę, ogrodzenie i zagospodarowanie terenu oraz wykonania robót budowlanych i prac konserwatorskich.
Z wykonawcą ustalono też jedno z praw opcji - prace dotyczące zagospodarowania terenu. W ramach tego zadania firma będzie musiała m.in. zadbać o aranżację zieleni i lapidarium, wykonać iluminację zewnętrzną obiektu, przełożyć kostkę granitową by nawiązywała do historycznego układu oraz zamontować nowe elementy małej architektury, jak ławki, tabliczki informacyjne czy kosze na śmieci.
Zespół kościelny, w którym jest realizowana inwestycja, pochodzi z Syryni, z której w latach 30. XX w. został przeniesiony do Parku Kościuszki. Ponad 50 lat temu został on wpisany do rejestru zabytków, choć historycy nie są zgodni co do jego wieku. Według Hansa Lutscha, niemieckiego historyka sztuki, powstał on w 1510 roku, o czym ma świadczyć data, która widniała w przeszłości w belce progowej. Według innych teorii obiekt pochodzi z 1305 roku.
Dodatkowo obecnie trwają przygotowania do podpisania umowy na remont wieży spadochronowej, która jest symbolem śląskich harcerzy stawiających opór w pierwszych dniach II wojny światowej. Stalowa konstrukcja wieży zostanie oczyszczona i zabezpieczona antykorozyjnie. Zamontowana zostanie instalacja elektryczna do jej podświetlania, a wokół pojawią się nowe nasadzenia. Zakres prac obejmuje także renowację terenu wokół wieży i dojścia z płyt z piaskowca łamanego. Pojawią się też nowe balustrady schodów oraz kraty zabezpieczające dostęp do wieży osobom nieuprawnionym. Wartość inwestycji, która zakończy się w drugiej połowie przyszłego roku to niecały 1 mln zł.
W parku znajduje się również górka z torem saneczkowym oraz dwa place zabaw. Jeden z nich, „Dzieciniec" zostanie w najbliższym czasie wyremontowany. Umowa z wykonawcą firmą Dariusz Ślęzak Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe MAGNUS, o wartości ponad 470 tys. zł została już podpisana. Po remoncie na placu zabaw znajdą się nowe urządzenia – m.in. zestaw zabawowy, bujaki, huśtawki. Uzupełniona zostanie także roślinność. Prace mają się zakończyć do końca roku.
Park Kościuszki to jeden z bardziej reprezentacyjnych punktów rekreacyjnych na mapie Katowic. Początki parku sięgają końca XIX wieku. W XX wieku park został rozbudowany, zasadzono nowe rośliny, połączono go z centrum Katowic linią tramwajową. W 1925 r. nadano mu imię Tadeusza Kościuszki. Na co dzień opiekuje się nim Zakład Zieleni Miejskiej. Pracownicy codziennie sprzątają go i doglądają znajdujących się tam roślin. Co roku sadzą też jednoroczne kwiaty różnych gatunków co wpływa na uatrakcyjnienie tej przestrzeni – w tym roku było ich 45 tys. sztuk. Obecnie park pełni funkcję rekreacyjną. ZZM opiekuję się powierzchnią ponad 500 tys. m2 parku.
RED, UM Katowice, Fot. KAW, UMK, YouTube Łukasz Rajzer
